جایگاه های ادراکی در علم NLP چه هستند ؟
از آنجاییکه درک افراد مختلف، از رویدادهای یکسان متفاوت است، بسیار مفید خواهد بود که در رویداد های مختلف زندگی خود، همه چیز را از زوایای دیگر نیز ببینید. NLP این زوایا و پرسپکتیو های مختلف را به عنوان جایگاه های ادراکی تعریف کرده و آنها را به 4 دسته تقسیم میکند.
4 جایگاه ادراکی در NLP
- جایگاه ادراکی شماره یک : جایگاه رایجی است که معمولا از آن استفاده میکنید. دیدن رویدادها و تجربه زندگی از نگاه خودتان(بر اساس ساختار ذهنی، باورها و نیازهای خودتان)، در این جایگاه روی میدهد.
- جایگاه ادراکی شماره دو : این جایگاه، پرسپکتیو فرد دیگری که با شما همراه است را مد نظر قرار میدهد. برای اینکه از این جایگاه به همه چیز نگاه کنید، باید همه نیازهای خود را فراموش کرده و وقایع را از دیدگاه فرد مقابل تحت بررسی قرار دهید.
- جایگاه ادراکی شماره سه : برای اینکه از جایگاه شماره سه به همه چیز نگاه کنید، باید وقایع و رویدادها را از چشم یک فرد سوم، که بیرون از شما و فرد مقابل شماست بنگرید. مثلا اگر درحال بحث با کسی هستید، جایگاه شماره سه میتواند جایگاه فردی باشد که از بیرون درحال نگاه کردن به بحث شما دو نفر است.
- جایگاه ادراکی شماره چهار : مد نظر قرار دادن همه پرسپکتیو ها و رویدادها بصورت همزمان، در این جایگاه رخ میدهد.
کاربرد جایگاه های ادراکی در NLP چیست ؟
اما کاربرد این جایگاه های ادراکی چیست ؟ هر شخص بر اساس نیازها و احساسات خود عمل میکند و اگر همه چیز را فقط از زاویه نگاه خود بنگرید، بسیاری از واقعیت های دیگر را نخواهید دید.
انسانها تماما یکسان نیستند. اگر شما پول را دوست ندارید، فردی دیگر ممکن است عاشق آن باشد. اگر شما اعتماد به نفس دارید و فرد خارق العاده ای هستید، ممکن است شخص دیگری کاملا خجالتی باشد.
خشم و جایگاه های ادراکی در NLP
یکی از کاربردهای بسیار مهم در کنترل احساسات(خشم، افسردگی و…) استفاده از جایگاه ادراکی شماره 3 است. چه در زمانیکه خاطرات آزار دهنده را مرور میکنید و چه در زمانیکه عصبانی هستید، کافی است وارد جایگاه شماره 3 یا 4 شوید. شما آزاد هستید که عصبانی شوید اما کافیست برای چندبار، حین عصبانی شدن از جایگاه شماره 3 یا 4 به همه چیز نگاه کنید. بدین ترتیب از احساسات خود جدا شده و کنترل خود را دوباره به دست خواهید گرفت.
کسانیکه مدام توسط یک خاطره در گذشته زجر میکشند، در ذهن خود خاطرات را از جایگاه ادراکی شماره 1 مرور و تجربه میکنند(یعنی تصاویر را با چشمهای خود نگاه میکنند، گویی خود در آن لحظه در حال تجربه آن رویداد تلخ هستند). به همین علت است که به شدت ناراحت میشوند.
کافیست همه خاطرات خود را از جایگاه ادراکی شماره 3 ببینید. بدین ترتیب تعلق احساسی شما به آن خاطرات از بین خواهد رفت.
ادراک، از فردی به فرد دیگر فرق میکند
افراد مختلف، رویدادهای یکسان را به شکلهای متفاوتی تجربه میکنند. از آنجایی که ساختار ذهن، باورها و طرز نگرش افراد گوناگون، متفاوت است، بنابر این تفسیر آنها از یک رویداد یا یک واقعه یکسان، کاملا متفاوت است. شخصی که میتواند همه پرسپکتیو ها را مد نظر قرار دهد، کسی است که میتواند با دیگران بهتر ارتباط برقرار کرده و آنها را بهتر بشناسد.
طی سالهای عمر خود تاکنون، احتمالا عادت کرده باشید که همه چیز را از پرسپکتیو خاصی ببینید، شاید بد نباشد که زین پس، از جایگاه شماره یک بیرون آمده و همه چیز را از چندین زاویه مختلف تحت بررسی قرار دهید.